https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/nederland/artikel/5297182/koeien-winden-minder-klimaat-uitstoot-methaan

het planbureau voor de leefomgeving adviseert All Electric om energieneutraal te worden: waarom gaat WEN voor Mestvergisten??

Biogas uit mest is niet zomaar groengas. De term groengas is bovendien een politieke term die ook wel greenwashing wordt genoemd. Buiten 'groene' waterstofgas is er eigenlijk geen groen gas. Biogas, opgewerkt of niet, is een koolstof verbinding dat na verbranding altijd CO2 oplevert. Co2 is een blijvend klimaatgas. Methaan, de basis van biogas vervalt binnen enkele jaren tot ongevaarlijke verbindingen en heeft die blijvende werking niet. Het is wel een sterker klimaatgas op korte termijn. Het afvangen van methaan bij mestvergisten is zeer beperkt. 80% van de uitstoot van koeien vervliegt door de mond (burpen) en kont (scheten). Meerdere onderzoeken hebben dit al aangetoond (oa dairycampus Leeuwarden). Wij noemen Biogas liever 'Ont'aardgas. Zie bovenstaand artikel.

Als een boer wil investeren om die 20% methaan alsnog op te vangen is dat een ondernemersafweging. 

Maar dat is wat anders dan wanneer er subsidies worden gebruikt om een centrale mestvergister te bouwen, die geen bijdrage levert aan de energiebalans (invoegen memo Reijnders, artikel FtM), onrendabel is en de omgeving tot industrie terrein degradeert.

De coöperatie Wen wil de indruk wekken dat Wijnjewoude met een centrale mestvergister energie-neutraal wordt. Zij baseert zich op rapporten waar zij zelf heeft meegeschreven en diskwalificeert andere opwek methoden op grond van onjuiste criteria. Dat zij zelf inmiddels twijfelt aan de werkelijkheid daarvan toont zich doordat zij haar missie heeft aangepast tot de Friese Drieslag. Hierin speelt met name de stikstof reductie van de boer een belangrijke rol.

Een centrale mestvergister is in zijn vorm een collectieve covergister maar gebruikt allen mest. Men meld er niet bij dat het ook om varkens-, kippe- of ander pluimvee mest gaat. Dat maakt het eigenlijk al een soort covergister. Het is een collectieve vergister waar alle toevoegingen moeten worden aangevoerd. De wet stelt dan ook dat het een afvalverwerkingsinstallatie is. Dat neemt alweer heel wat boerenromantiek weg. Om de mest te bewerken en (deels) te hygiëniseren moet de mest worden verhit. Dit verhitten en het transport van de aan/afvoer kost meer energie dan er aan energie uitkomt. Uit klimaatoverweging dus een zinloze opgave. 

Alternatieven

In de Paw Subsidie aanvraag heeft WEN /Gemeente aangegeven dat een tweetal andere mogelijkheden om energieneutraal te worden onhaalbaar zouden zijn. Het gaat hier om All Electric en Hybride oplossingen. Zij gaat daarbij voorbij een een omvangrijk onderzoek van het PBL waarin juist voor buitengebieden elektrificeren als de beste oplossing wordt aangegeven. Waarom wordt in de Paw (subsidie)aanvraag dan gesteld dat het onhaalbaar is? In de kleine lettertjes komt de aap uit de mouw. Liander, betrokken bij dit project, moet om de elektrische variant uit te kunnen werken ongeveer €1 miljoen investeren om de netcapaciteit voldoende beschikbaar te krijgen. In de rekensom wordt die meegenomen. Er wordt niet vermeld dat Liander sowieso de netcapaciteit moet uitbreiden. Liander lijkt dus ook een belang te hebben om dat maar even uit te stellen en het miljoen wat later uit te geven. Worden ook hier weer andere belangen afgewenteld op Klein Groningen? Volgens de website van Liander was er op het moment van de plannen genoeg netcapaciteit voor Wijnjewoude maar zou in dat geval het gebied erbuiten geen ruimte voor dergelijke plannen zijn. Spoiler Alert! Er zijn geen plannen in de omgeving. In de laatste ons bekende publicatie (website)van Liander staat 2026 om het netwerk (Haulerwijk)op orde te hebben.

De alternatieven zijn er evenwel wel degelijk: biogas kan bij de boer: decentraal vergisten en de opgewekte stroom leveren aan een buurtbatterij van de Coöperatie. de boer heeft dan zelf de keuze of zij gas of elektriciteit verkoopt en geen digistaat van anderen waar ziekteverspreiding niet uitgesloten is. (rechtbank den Bosch/afwijzing vergunning ivm met onvoldoende zekerheid verspreiden dierziekten).

Een grote buurtbatterij en groene stroom inkopen op gunstige tijden. Er zijn commerciële partijen die dit inmiddels doen.

All electric kan als Liander het wil. 

De PAW subsidie is bedoelt om de onrendabele top van het isoleren van woningen in Wijnjewoude te bekostigen. Niet om een zonneveld of een mestvergister te realiseren. Isoleren en een all electric oplossing draagt veruit het meeste bij aan het beperken van klimaatopwarming. Ook zijn de kosten veel lager en dat verschil wordt steeds groter omdat de overheid gas duurder gaat maken en elektriciteit goedkoper.

Wen staat bovendien een maatregel voor (zinsnede NEC rapport-) om uitvoeringsorganisaties de ruimte te geven om lokaal haar energie te beprijzen op basis van de lokale kosten. Biogas gaat heel duur worden... Hallo Wijnjewoude, wakker worden!!

Het is makkelijker en verstandig als de coöperatie groene energie inkoopt en die tegen eventueel gereduceerd  tarief levert aan inwoners in Wijnjewoude. Dan kunnen de inwoners zelf kiezen, zijn er geen grote investeringen mee gemoeid en doet zij wat binnen de subsidie past.

Een proeftuin heeft nu eenmaal een tijdelijk karakter. Misschien moet Wen zich realiseren dat een energie coöperatie ook een voorwaardelijk bestaan heeft: als het dorp energieneutraal is eindigt haar doel.

Tot slot

In een artikel in een agrarisch dagblad gaf een boer uit Wijnjewoude waarschijnlijk de werkelijkheid aan.  Het initiatief voor de Mestvergister kwam bij hem vandaan omdat mestvergisten is een oplossing zou kunnen zijn om het aantal koeien in stand te kunnen houden. Deze boer was ook trekker van de werkgroep biogas die later in Wen zou opgaan. Destijds speelde de mogelijkheid dat mestvergisten ook een bijdrage zou kunnen leveren aan groene energie en methaan reductie. Inmiddels zijn al deze veronderstellingen door onderzoek gelogenstraft.  Maar Wen wil die werkelijkheid niet zien. Die wil vasthouden aan een verdienmodel groengas ten koste van de leefbaarheid van onze omgeving. Ten behoeve van wie?

KNN rapport

NEC rapport

paw beschikking en aanvraag citaten

artikel agrarisch dagblad